Các Y Sĩ Cùng Nhau -

SỨC KHOẺ CỦA BẠN: HÃY GIỮ LẤY NÓ!

VỀ BỆNH LUPUS
Bác Sĩ DAISY SAW, MD, TRẦN THỊ KIM THANH

 

Lupus là một bệnh kinh niên của hệ thống miễn nhiễm. Người bệnh miễn nhiễm thì hệ thống miễn nhiễm của cơ thể không thể phân biệt được đâu là các mô lành mạnh, đâu là mô bị bệnh, vì thế cho nên hệ thống miễn nhiễm tấn công ngay vào các mô lành mạnh của cơ thể. Vì là một bệnh kinh niên, cho nên bệnh lupus kéo dài suốt đời qua các giai đoạn hoạt động, và các giai đoạn yên ắng. Bệnh lupus tấn công mỗi người một khác. Có truờng hợp nhẹ, có trường hợp nặng làm chết nguời nếu mà những cơ quan trọng yếu trong người bị tấn công. Tuy nhiên, người mắc bệnh lupus có thể sống một cuộc đời mạnh khoẻ và lâu dài, nếu chữa trị đúng cách.

Tuy cả đàn ông lẫn đàn bà đều có thể bị lupus, nhưng phái nữ tuổi trong khoảng 15-45 là dễ bị bệnh hơn cả. Người Á châu mắc bệnh lupus từ 2 đến 3 lần nhiều hơn người da trắng, và phụ nữ Á châu mắc bệnh nhiều hơn phụ nữ da trắng từ 2 đến 4 lần. Không có một nguyên nhân nào giải thích tại sao người ta mắc bệnh lupus, nhưng cả yếu tố di truyền và môi trường đểu có thể đóng một vai trò sinh bệnh. Lupus là bệnh không lây và người ta không thể bị lây lupus rồi đổ sang cho người khác.

Triệu chứng bệnh lupus thay đổi tuỳ người, và có thể xuất hiện bất cứ lúc nào nơi người bị bệnh. Các triệu chứng thông thường là đau nhức khớp xuơng, mệt mỏi bất thường, mặt đỏ lên như hình một con bướm, nóng sốt mà không tìm ra lý do, hay là nhậy cảm với ánh sáng mặt trờị. Người mắc bệnh lupus cũng có thể là không có triệu chứng gì cả, do đó chỉ có bác sĩ là có thể định được rằng bạn có mắc bệnh lupus hay không.

Nếu mà bạn có bất cứ một trong những triệu chứng kể trên thì hãy đi hỏi bệnh bác sĩ. Ngoài ra, nếu bị lupus thì cũng đừng sợ nói với bác sĩ. Bác sĩ của bạn sẽ làm việc với bạn chặt chẽ để bạn có thể được chữa trị tốt nhất, và họ cần biết những câu hỏi cũng như những quan tâm của bạn. Hãy theo rõi các triệu chứng xẩy ra, để ý xem thuốc tác động lên bạn như thế nào, có thấy gì khác lạ hay không, và nếu có thì bạn phải thông báo cho bác sĩ biết. Phải nhớ rằng lupus tác động lên mỗi người một khác, và điều trị thì có thể hiệu nghiệm với bạn mà không ăn thua gì đối với người khác.

Có một bệnh kinh niên là một vấn đề rất cá nhân. Tuy nhiên bạn không nên xấu hổ hay ngượng ngập khi nói đến bệnh của mình. Nếu mà bạn sợ rằng không thể giải thích rõ ràng cho bác sĩ, hay là không hiểu bác sĩ nói gì, thì bạn nên nói với bác sĩ và đề nghị tìm người thông ngôn giúp bạn. Lupus là bệnh có thể làm cho bạn rất mệt, và làm trở ngại các công việc thuờng ngàỵ Một vài thứ thuốc có thể ảnh hưởng đên tính tình của bạn, hay là đổi diện mạọ Bạn cần nói với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp là họ nên kiên nhẫn. Bạn cần có sự nâng đỡ đúng mức và chăm sóc sức khoẻ của bạn cũng như tình trạng thoải mái chung.

THÔNG TIN SỨC KHOẺ

THUỐC LOẠI ĐẶC BIỆT
Bác Sĩ TRẦN LƯƠNG NGỌC HỒ, MD, MPH

 

Thuốc loại đặc biệt là gì?

Thuốc loại đặc biệt thường là những loại thuốc được bác sĩ viết để chữa những bện kinh niên như ung thư, các bệnh hệ thống miễn nhiễm như bệnh Crohn, bệnh lupus, bệnh sơ thần kinh nhiều chỗ, bệnh sưng khớp xương và bệnh không đông máu di truyền. Những thuốc dùng cho các bệnh nhân được ghép nội tạng cũng cùng giá với thuốc loại đặc biệt . Thuốc loại đặc biệt là thuốc đắt tiền nhất, và bệnh nhân phải trả một số phần trăm cao, so với các loại thuốc khác chỉ phải trả một số tiền nhất định.

Trong khoảng từ 2000 đến 2007, những chi phí chăm sóc sức khỏe gia tăng 89% ở Mỹ, vượt nhanh hơn số lợi tức của các công nhân. Nhiều chương trình bảo hiểm thi hành những thề thức chia sẻ tiền thuốc, kể các thuốc loại đặc biệt. Tầng 1: thuốc loại thông thường và thuốc do những hãng bào chế mà bảo hiểm chọn, rẻ nhất. Tầng 2: thuốc các hãng bào chế và những thuốc không thông thường được chọn, giá trung bình. Tầng 3: Những thuốc không thông thường và những thuốc các hãng bào chế không được chọn, giá đắt nhất. Tầng 4: những thuốc loại đặc biệt, giá đắt nhất. Số những chương trình bảo hiểm thuốc Medicare Phần D, mà có phần trăm phải trả tiền cao cho những thuốc loại đặc biệt đã tăng gấp năm lần trong khoảng thời gian 2006-2008.

Hầu hết các chương trình bảo hiểm dùng “Tầng” để chia xẻ tiền thuốc cho các loại thuốc thông thường, thuốc được chọn, thuốc không được chọn và một tầng đặc biệt cho những loại thuốc đắt giá và độc nhất. Xép một thứ thuốc vào tầng thuốc loại đặc biệt có những hệ luỵ cho người đóng bảo hiểm. Khi phải trả một tỷ số phần trăm cho tổng số tiến thuốc loại đặc biệt cao giá, bệnh nhân có thể phải trả một món thuốc mà họ cần 10 lần hơn.

Cái lỗ hổng bánh donut của chương trình Medicare phần D.

Bất kể là số tiền người bảo hiểm phải chia xẻ trả như thế nào trong giai đoạn đầu tiên, những người mà phải dùng những loại thuốc đắt tiền rất nhanh chóng tới cái khoảng trống không được bảo hiểm ($2,700 năm 2009). Khi tới khoảng này thì người bảo hiểm phải trả toàn bộ tiền thuốc cho đến khi tới $4,550, thì lúc đó tới mức được bao trả tai hoạ. Nhưng không may mắn là không phải ai cũng có thể làm được như thế.

Tầng thuốc loại đặc biệt có vấn đề vì một số lý do:

1. Tầng thuốc loại đặc biệt vi phạm nguyên tắc căn bản của bảo hiểm vì cá nhân hay các chủ công tỷ mua bảo hiểm là để tránh nhu cầu phải trả tiền cho những trị liệu quà đắt.
2. Những hãng bảo hiểm có thể thay đổi số tiền chia xẻ phải trả một cách không định trước được và tùy tiện. Bệnh nhân không thể dự tính được trước ngân sách chăm sóc sức khoẻ, hay là có thảo luận trước với bác sĩ về cách chặn chi phí chăm sóc sức khoẻ. Đối với thành phần dân chúng không thông thạo tiếng Anh thì vấn đề này còn trầm trọng hơn.
3. Những nhóm dân chúng lợi tức thấp có thể là nhiều phẩn bị các bệnh kinh niên hơn, và cũng ít tiếp tục điều trị (hay là tìm cách để được điều trị) khi mà phải đối diện với chuyện bỏ tiền ra mua thuốc đắt giá. Vấn đề càng nă.ng đối với người Mỹ gốc Á châu , gốc bản xứ Hawai và các đảo Thái bình dương.

Trong khi NCAPIP hoàn toàn ủng hộ luật chăm sóc sức khoẻ mới thông qua (PPACA) bảo vệ nhiều điều cho bệnh nhân, sự tốn kém vì tiến túi phải bỏ ra để trả thuốc không được chăm lo đúng mức. Để bảo vệ bệnh nhân đầy đủ, cần phải có những biện pháp ngăn cấm hay chặn việc thực hiện chia xẻ trả tiền cho tầng thuốc loại đặc biệt. Một biện pháp mà NCAPIP ủng hộ là lập pháp phải giới hạn tầng thuốc loại đặc biệt, để bảo đảm rằng mọi người bị những bệnh trầm trọng cần những thứ thuốc đắt tiền có thể với tới được các thứ thuốc đó. Hiện nay chỉ có New York là tiểu bang duy nhất có luật ngừa chống tấng thuốc loại đặc biệt.